MÜZİKOLOJİ

NEŞET ERTAŞ İLE İLGİLİ BİLGİLER Bozkırın Tezenesi Neşet Ertaş 1938 yılında Kırşehir ili Çiçekdağı ilçesi Kırtıllar Köyü’nde dünyaya gelmiştir. Babası yine bağlama ustalarından Muharrem Ertaş, annesi ev hanımı Döne Ertaş’tır. Beş kardeşin ikincisidir. Müzikle Tanışması Babası kendisine keman çalmayı öğretmiş 7 yaşından itibaren düğün ve toplantılarda bağlama çalan babasına kemanla eşlik etmeye başlamıştır. Daha sonra saz çalmayı öğrenmiştir. 8 yaşına kadar kendi köyünde ikamet etmiş, daha sonra İbikli Köyü’ne yerleşmişlerdir. Babası ile bu seyahatler sırasında iki yıl devam ettikten sonra gidememiş okuma yazmayı da ilerleyen yıllarda öğrenmiştir.12 yaşında annesi vefat ettikten sonra babası Arzu isminde bir bayanla evlenince Yozgat’ta Kırıksoku Köyü’ne taşınmışlardır. Daha sonra Yerköy ilçesine yerleşmişlerdir. İstanbul Yılları ve İlk Plağı Abdallık geleneğinin son büyük temsilcilerinden olan Neşet Ertaş “Aynı ruhun insanlarıyız” dediği babasının yanından 15 yaşında ayrıl...

PİKAPLAR İLE İLGİLİ BİLGİLER Elektrik ya da pille çalışan, plâk dinlemekte kullanılan araç. Pikap, plâk üzerine kaydedilen ses bilgisini işitilebilir hâle getirir. Pikap temel olarak bir döner tabla, plâk üzerindeki izleri izleyerek titreşen bir iğneli bir kol ve bu titreşimlerin elektrik sinyallerine dönüştürüldüğü bir okuma kafasından oluşur. Pikabın döner tablası, bir elektrik motoru tarafından sabit bir hızla döndürülür. Tablanın dönüş hızı devir olarak standartlaştırılmıştır: 162/3, 331/3, 45 ve 78 devir. Bunlardan yalnızca ikisi çok yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlar; 331/3 dev/dk ve 45 dev/dk'dır.

PLAKLAR İLE İLGİLİ BİLGİLER Plakların 33 ve 45`lik olmak üzere iki türü vardır. 40-50 yıl kadar önce ise 78`lik taş plaklar da bulunmaktaydı. Hem 33 hem de 45 lik plaklardaki rakamlar dakikadaki dönme hızını belirtir ve RPM olarak isimlendirilir (round per minute). Normal albümler 33`lüktür, bunlara Longplay (LP) adı verilir, 45`liklere göre daha yavaş dönerler ve daha fazla parça içerir ler. 45`likler ise günümüzde halen daha üretilmektedir. 

Âşık Veysel Şatıroğlu Hayatı ve Şiirleri 25 Ekim 1894'te Sivas'ın Şarkışla ilçesi Sivrialan köyünde dünyaya geldi. 21 Mart 1973'te yine Sivrialan'da yaşamını yitirdi. Çocukken çiçek hastalığı yüzünden bir gözünü, daha sonra bir kaza sonucu diğer gözünü kaybetti. Saz çalmayı öğrendi. Yunus Emre, Pir Sultan Abdal, Karacaoğlan, Emrah, Dadaloğlu gibi halk ozanlarından etkilenerek türkü yorumu ve sazda ustalaştı. İki kez evlendi. 7 çocuğu oldu. Anadolu'yu kent kent dolaşıp şiirlerini sazıyla seslendirdi. Köy Enstitüleri'nde saz ve halk türküleri dersleri verdi. Ölüm nedeni akciğer kanseri. En güzel şiirlerinden bazılarını ölümünden hemen önce yazdı. Şimdi Şarkışla'da her yıl adına bir şenlik yapılır. Türkçesi yalındır. Dili ustalıkla kullanır. Tekniği gösterişsiz ve nerdeyse kusursuzdur. Yaşama sevinciyle hüzün, iyimserlikle umutsuzluk şiirlerinde iç içedir. Doğa, toplumsal olaylar, din ve siyasete ince eleştiriler yönelttiği şiirleri de var. Şiirleri, Deyişler...

PİYANO İLE İLGİLİ BİLGİLER Klâvyeli, telli, ağır ve büyük çalgı. Standart bir piyanoda, 52 beyaz tuş ve 36 siyah tuş olmak üzere, toplam 88 tuş vardır. Tuşların en ucunda bir tablaya bağlı olan çekiçler tellere vurarak tellerde titreşim yaratır. Tellerin titreşimi üzerine gerili olan eşik aracılığıyla ses tablasına iletilir. Ses tablası sesi büyütür. Eskiden deriyle kaplanan çekiçler artık keçeyle kaplanmaktadır. Çoğu piyanoda bulunan susturucu pedal ya da ses uzatıcı pedal olarak adlandırılan pedal, bütün keçe ses kısıcılarını kaldırır ve tellerin serbest titreşmesini olanak tanır. İlk piyanonun yapıldığı 18. yüzyıl başlarından günümüze kadar geçen zaman içinde değişerek gelişen piyanonun, sokak piyanosu, masa piyanosu, otomatik piyano, konsol piyano gibi çeşitleri vardır.

BETHOVEN İLE İLGİLİ BİLGİLER 1770 yılında Almanya’nın Bonn kentinde doğan Ludwig van Beethoven dünyanın gelmiş geçmiş en iyi klasik müzik bestecilerindendir. 8 erkek çocuklu ailenin engelli olmayan tek çocuğudur. müzisyen olan ancak aynı zamanda alkolik olan babası 4 yaşından itibaren Beethoven’a müzik eğitimi vermeye başlamış ancak oğluna katı bir eğitim uygulamıştır. 17 yaşına geldiğinde Viyana’ya giderek burada Mozart’la çalışma imkanı buldu ancak annesinin hastalığı sebebiyle Bonn’a dünmek zorunda kaldı. 1792’de tekrar Viyana’ya giden Beethoven burada yaptığı bestelerle geniş kitlelere adını duyurdu.Beethoven’ın en ünlü eseri günümüzde de Avrupa Birliği marşı olarak kullanılan 9. senfonidir. 47 yaşında sağır olan Betthoven’ı bu hastalığı yıldırmamış, müziğe devam etmiştir. hatta 9. senfoniyi bu hastalığı sırasında bestelemiştir. ancak yirmi yıl boyunca insanlarla iletişime geçmekten kaçınmıştır. ömrü boyunca hiç evlenmeyen bu değerli besteci 57 yaşında siroz hastalığı sebebiyle ...

BAĞLAMA TARİHİ Yapı olarak sap boyuna göre daha küçük bir gövdeden oluşan “ uzun lutlar ” (long – luthes) sınıfına giren bu çalgının oldukça uzun bir geçmişi vardır. İngilizce “Luth” Arapça “el- ud” dan gelmektedir. Endülüs kültürü aracılığıyla bu isim Avrupa kültüründe Luth, lauda veya lauta gibi adlara dönüşmüştür. Bağlama benzeri çalgıların Anadolu’da bulunan en eski örnekleri m. ö. 1680 – 1375 Eski Hitit Dönemi ne aittir. Zincirli ve Kargamışta döneme ait kabartma taş levhalar üzerinde bu tip çalgılara rastlanmıştır. Frigler, Lidyalılar, Urartular tarafından kullanıldığı bilinmektedir. Bağlama benzeri çalgıların batıya getirilişlerinde Türk’lerin aracılığı etkili olmuştur. Kırgız Türk’leri nin kullandığı bu çalgının iki telli olup perdeleri yoktur. Günümüzde perdeli örneklerine “ dutar (iki telli) ” denilmektedir. Asya Türkleri bağlama tipi telli çalgılara “ kopuz ” yada “ komis ” adını vermektedir Asya kopuzlarında tel sayısı ikiden fazla olanlara da (tanbura anlamında) “...

MANDOLİN TARİHİ Dört çift telli olup, 18. ve 19. yüzyılda Napoli'li bir çalgı yapıcısının oluşturduğu bir müzik çalgısıdır. Telleri: Sol, Re, La, Mi olarak düzenlenir. Mandolin de, aynı aileden 4 çift telli bir çalgıdır. Çocukların okul müzik eğitiminde yararlı bir çalgıdır. mandolin, lut'a benzeyen, ancak artistik değeri az olan bir yaylı çalgıdır. genellikle zahmetsiz, basit müzik çalmak isteyenler tarafından kullanılır. mızrapla çalındığı zaman iyi ses verildiği bilinmektedir; ancak modern mandolinlerde genelde pena kullanılmaktadır. mızrap ile çalınması özelliği mandolini lut ve gitardan ayırır. dört çift teli olan mandolinin ses düzeni kemandaki gibidir. mandolin lut ailesinin modern üyelerinden birisidir. mandore, pandurina, lut, terbo, arşilut ve gitar mandolinin yakın akrabalarındandır. bunların içerisinde günümüzde en popüler olanı gitardır. gitar ile mandolin arasındaki en önemli fark ise, gitarın diğer yaylı çalgılara göre daha fazla çok seslilik içermesi, ancak m...

GİTARIN TARİHİ      Gitarın  ne kadar eskiye dayandığı ile ilgili bir hayli varsayım vardır. Ankara’daki Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde bulunan Hitit’lere ve Asur’lara ait kabartmalarda  gitara benzeyen telli çalgıların varlığı bir gerçek. Avrupa’ya geliş öyküsünde ise İran ve Arap adlarına rastlıyoruz. Önce İran yoluyla Arap dünyasına, Arapların İspanya’yı fethiyle de Avrupa’ya geçtiği yaygın bir saptamadır.  Mağrip ve Latin gitarları 12. asırda görülür. 15. yüzyılda ise lavtaya doğru gelişerek “Mandola” veya “Mandora” ismini alır. Günümüz gitarının ana çizgilerinin oluştuğu bu yüzyılda Latin gitarı, mızraplı Vihuela’dır. Flemenk Vihuela’sı ise Avrupa Lavtası’ndan başka bir şey değildir.  Tarihte somut olarak ilk kez 14. asırda, şekli fazla tanımlanmasa da Guitern diye bir sazdan söz edilir. El Vihuelası olarak 13. yüzyıldan beri tanınan bu çalgı, 1...

                       TÜRK HALK MÜZİĞİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ                                                                          Türk Halk Müziği   örnekleri genelde sözlü olmakla beraber, sözsüz dans müziklerini de içerir. Halk   türkülerinin   ölçülü olanına kırık hava, ölçüsüz olanına uzun hava denir.   Uzun havalar   Anadolu 'nun değişik bölgelerinde   bozlak ,   türkmani ,   maya ,   hoyrat ,   divan ,   ağıt   gibi adlarla anılır. Bunlar genellikle   Karacaoğlan , ...